Szklany łabądź wykonany podczas 20 Pikniku Naukowego na stanowisku Centrum Dziedzictwa Szkła w Krośnie.
Na Pikniku każdy mógł stać się na chwilę hutnikiem i wydmuchać ze szkła na tzw. piszczeli szklaną Bańkę. Na imprezie można było też dowiedzieć się: Czym jest szkło? Z czego i jak się je wytwarza? Jakie są jego właściwości? To wszystko dzięki GlassTour, czyli wyjątkowemu projektowi plenerowych pokazów hutnictwa szkła realizowany przez Centrum Dziedzictwa Szkła w Krośnie – w mieście, które od 90 lat produkuje najwyższej klasy produkty ze szkła, te służące nam na co dzień oraz te, które ozdabiają nasze domy.
Niestety sztuka wydmuchiwania szkła wymaga wieeele lat doświadczenia dlatego próby szklarzy z przypadku nie są zbyt okazałe ...
W czasie pokazu zespół, złożony z doświadczonych hutników, na oczach widzów formował ręcznie dekoracyjne i artystyczne przedmioty szklane. Pokazy przeplatane były interaktywnymi warsztatami dla widzów, podczas których próbują oni samodzielnie wydmuchiwania szkła. Dla dzieci poniżej 10 roku życia odbywały się warsztaty wybijania szklanych monet.
Wspieranie drzewa w bardzo ważnym procesie magazynowania dwutlenku węgla. Uczestnicy w symboliczny sposób doklejali kolejne warstwy cienkiego drewna do drzewa. Świetna ilustracja tego, w jaki sposób drzewa pochłaniając CO2 z atmosfery magazynuje go w kolejnych warstwach swoich tkankach. Każdy doklejany kawałek drewna zawierał taką ilość CO2, jaką dorosły człowiek wydycha w ciągi 8 godzin.
Widok na stanowisko Lasów Państwowych z wspomnianym wcześniej magazynem CO2.
Ciecz nieniutonowska czyli mąka kukurydziana i woda. Ten płyn zachowuje się niezgodnie z zasadami fizyki bo w zależności od tego jaką przykładamy do niego siłę ma inną gęstość. Możemy uformować z niej kulę w dłoni, ale jeśli przestaniemy ściskać to natychmiast się rozpłynie.
Mój syn Wiktor musiał osobiście przetestować tę ciecz ...
Zabawa okazała się na tyle ciekawa, że bardzo trudno było dziecko przekonać do odejścia od stanowiska, zwłaszcza że było to jedno z pierwszych stanowisk jakie oglądaliśmy.
Zabawy z cieczką Nieniutonowską podczas 20 Pikniku Naukowego w Warszawie.
Probówki i szalki z podłożem do posiewów mikrobiologicznych.
Dzieci i dorośli mogli przygotowywać preparaty i dzięki mikroskopom zajrzeć do niewidzialnego gołym okiem "mikroświata", który na co dzień nam towarzyszy ...
A tutaj wychodowane na podłożu odżywczym przeróżne kolonie mikroorganizmów. Właśnie w taki sposób, po pobraniu np. wymazu z naszego gardła hoduje się kolonie bakterii, które można rozpoznać i na tym samym podłożu sprawdzić który antybiotyk będzie w stanie je zabić a na który są całkowicie odporne.
Sala operacyjna i przygotowywanie pluszowego misia do operacji ...
Początkujący anestezjolog przygotowuje pacjenta do operacji - na stanowisku można było zapoznać się ze sprzętem, który jest niezbędny na sali podczas operacji.
Stanowisko do badań analitycznych opierających się na rozdziale substancji poprzez wędrówkę w polu elektrycznym tzw. elektroforeza. Wykorzystywana np. do badania białek. Badanie opiera się na zasadzie, że różne substancje mają różną ruchliwość jonów i cząsteczek w jednorodnym polu elektrycznym dzięki czemu złożony preparat może zostać rozdzielony na składniki, które mogą zostać zbadane lub ilościowo oznaczone w preparacie i możemy np. wykryć nieprawidłowe białka, brak określonego białka oraz sprawdzić, czy któraś z grup białek nie występuje w zbyt dużej lub zbyt małej ilości.
Stanowisko do szybkiego przygotowywania chemicznego gluta - w zbiornikach z dozownikami znajdował się roztwór alkoholu poliwinylowego i boraksu.
Efekt Peltiera w akcji - wytwarzanie prądu elektrycznego dzięki umieszczeniu tradycyjnych ogniw Peltiera, normalnie wykorzystywanych do chłodzenia półprzewodników, między aluminiowymi zbiornikami z gorącą wodą i suchym lodem.
Model ogniwa paliwowego z membraną PEM zasilanego wodorem.
Uzupełnienie gorącej wody i suchego lodu w pojemnikach między którymi znajdują się ogniwa Peltiera spowodowało bardzo jasne rozbłyśnięcie diody LED o mocy 5W.
Takie termoelektryczne ogniwa stosowane są np. w przestrzeni kosmicznej do zasilania satelitów. Tam źródłem ciepła jest rozpad izotopu promieniotwórczego. Pełna nazwa takiego źródła energii to radioizotopowy generator termoelektryczny.
Prototypowy czujnik wilgotności z szybkim czasem reakcji.
Stanowisko do badania czujnika wilgotności - składa się z pompki gazu z szeregiem elektrozaworów które kierują powietrze bezpośrednio, przez osuszacz lub przez płuczkę wodną. Efekty przełączania od razu są widoczne na wykresie prezentowanym na ekranie komputera.
Pokaz małych robotów śledzących czarną linię ...
Efektowna, zimna reklama, jest to tak naprawdę lodówka z obiegiem chłodniczym w której parownik wykonany został w postaci miedzianej rury ukształtowanej w napis. Parujący wewnątrz czynnik chłodniczy odbiera energię z rury a ta ochładzając się skrapla i zamraża na powierzchni parę wodną.
Agregat, skraplacz z wentylatorem oraz zawór rozprężny od zimnej reklamy.
Pierwszy Polski cyklotron C-48
Pierwszy polski cyklotron - wspólne dzieło naukowców Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii Górniczo-Hutniczej i Instytutu Fizyki Jądrowej - pierwszą wiązkę przyspieszonych protonów wygenerował 29 grudnia 1956 roku. Przez ponad 30 lat służył polskiej fizyce nie tylko jako cenne narzędzie do odkrywania tajemnic jądra atomowego. W znacznym stopniu wykorzystywano go do naświetlania próbek medycznych.
Cyklotron jest rodzajem akceleratora kołowego służącego do przyśpieszania cząstek i jonów, które poruszają się po torach kołowych w bardzo silnym polu magnetycznym wielokrotnie przechodząc przez obszary przyśpieszające. Zyskując energię zwiększają średnice swoich torów by w końcu opuścić urządzenie i posłużyć do badań, naświetlań lub produkcji izotopów.
Kwadrupolowy elektromagnes służący do ogniskowania strumienia cząstek opuszczających cyklotron.
Wychyłowy próżniomierz - manometr ciśnienia absolutnego z pierwszego polskiego cyklotronu.
Pierwszy Polski cyklotron C-48
Butla szklana zawierająca czysty Hel - źródło protonów dla cyklotronu.
Reaktor szklany z dwoma dozownikami reagentów, chłodnicą zwrotną oraz mieszadłem magnetycznym i grzałką.
Praca z pipetą automatyczną, jednym najważniejszych narzędzi w każdym laboratorium mikrobiologicznym.
Demonstracje podstawowych praco w laboratoriach medycznych i mikrobiologicznych.
Koło naukowe Energetyków Politechniki Warszawskiej - turbina gazowa wykonana z turbosprężarki, sterowana z mikroprocesora.
Turbina gazowa została zespolona za pomocą sprzęgła hydrokinetycznego z alternatorem, który produkuje prąd elektryczny.
Działanie turbiny opera się na spalaniu gazu propan-butan w komorze połączonej z gorącą częścią turbosprężarki, spalanie gazu powoduje rozpędzenie turbiny, która tłoczy powietrze drugą turbiną mechanicznie zespoloną z tą pierwszą do wspomnianej komory. Wał napędowy obu turbin połączono poprzez sprzęgło hydrokinetyczne z generatorem prądu.
Rozpędzająca się turbina zrobiła bardzo mocne wrażenie na oglądających eksperyment głównie za sprawą coraz silniejszego hałasu, jaki wydawała. w pewnym momencie sprzęgło zaczęło przekazywać moment napędowy na generator i dołączone żarówki zaczęły świecić. Niestety sprawność takiego układu nie jest zbyt wysoka ale idealnie obrazuje zamianę energii chemicznej zmagazynowanej w gazie w cieplnej a następnie elektryczną.
Stanowisko do demonstracji plazmy powstającej w komorze próżniowej i jej możliwości w zakresie modyfikacji powierzchni.
Plazma zapalona w komorze próżniowej ...
Stanowisko do badań wytrzymałościowych - prasa hydrauliczna z tensometrem mierzącym siłę nacisku i komputerem do obrazowania i rejestrowania jej zmian w czasie.
Na Pikniku Naukowym stanowisko wykorzystano do badania siły, jaka potrzebna jest do zmiażdżenia np. skorupki orzecha włoskiego.
Prasa do wyciskania oleju z ziaren nasion oleistych np. ziaren orzecha włoskiego. Pod wpływem dużej siły naciski miąższ jest zgniatany i olej wypływa przez małe otworki w pojemniku.
Na pikniku było bardzo gorąco więc Wodociągi miejskie podstawiły beczkowóz z wodą z Wisły :) na szczęście nie zaczerpnięto jej wprost z rzeki. Była to woda, która przeszła cały proces oczyszczania i dezynfekcji.
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego umożliwiło przekonanie się na własnej skórze a właściwie mięśniach, ile energii potrzeba do zasilenia różnorodnych źródeł światła. Rower elektryczny połączono z prądnicą generującą prąd elektryczny. Mój syn był zachwycony eksperymentem choć później trochę bolały go nogi :)
Zdalne sterowanie dźwigiem wykonanym z klocków Lego Technic.
Zdalne sterowanie dźwigiem wykonanym z klocków Lego Technic.
Erupcja piany w reakcji nadtlenku wodoru z jodkiem potasu w obecności płynu do mycia naczyń.
Erupcja piany w reakcji nadtlenku wodoru z jodkiem potasu w obecności płynu do mycia naczyń.
Stoisko na którym dzieciaki mogły rozpuszczać spieniony polistyren (styropian) w acetonie. Duże kawałki styropianu po prostu "ginęły" w kontakcie z cieczą.
Dzieje się tak dlatego że głównym składnikiem styropianu jest po prostu powietrze. Po rozpuszczeniu polistyrenu, powietrze to zostało uwolnione i z dużej objętości bryły praktycznie nic nie zostawało.
A teraz niesamowite urządzenie do demonstracji wyżyn i dolin terenu za pomocą kolorów. Jest to kuweta z drobnym piaskiem nad którą umieszczono urządzenia do pomiaru odległości oraz projektor wyświetlający na piasku obraz.
Gdy przesypujemy piasek z miejsca na miejsce tworzy się na nim w czasie rzeczywistym obraz o różnych kolorach w zależności od wysokości.
Rewelacyjna zabawa dla dzieciaków połączona z nauką.
Instrument muzyczny z kieliszków w różnym stopniu wypełnionych wodą, przez co po ich potarciu wydają różne dźwięki.
Urządzenie do demonstracji fali stojącej, składa się z dużej menzurki do której wsypano lekki proszek i zamknięto głośnikiem połączonym z generatorem częstotliwości.
Działający model ludzkiego ucha, za pomocą mechanicznych i elektronicznych elementów odwzorowano każdy, ważny szczegół tego skomplikowanego narządu.
Nasze ucho wewnętrzne - ślimak, zawiera płyn i niezwykle czułe rzęski - receptory, które są stymulowane drganiami płynu. W tym uchu odwzorowano bardzo dobrze i tę część, lecz w roli rzęsek zastosowano czujniki laserowe.
Naczynie wypełnione wodą w której, na dnie umieszczono wirnik napędzany korbą. Kręcąc korbą wprawiamy w ruch cząsteczki wody znajdujące się nisko przy nim a te z kolei przekazują energię ku górze i tworzy się wir wodny, regularny ruch cieczy z prędkością malejącą w kierunku ścianek obrazuje przepływ laminarny, a ruch chaotyczny po zaprzestaniu kręcenia pokazuje ruch turbulentny.
W wodzie znajduje się też piłeczka, która normalnie pływa po wodzie a po powstaniu wiru jest pod nią wciągana, co dobrze obrazuje niebezpieczeństwa związane z takimi wirami powstającymi w rzekach.
Model samoczynnego silnika parowego.
Model silnika parowego pracującego dzięki parze wodnej z szybkowaru.
Elektryczny szybkowar źródłem pary wodnej dla modeli silników oraz ciepła dla małego silnika Stirlinga.
Zajęcia z podstaw elektryczności ...
Jeszcze jeden model silnika Stirlinga.
Wiktor tworzy obwód elektryczny z dzwonkiem.
... i jeszcze jeden z silnikiem elektrycznym.
Nietypowy flakonik na kwiaty chemika :)
Prototypowy sensor dopaminy we krwi.
Dopamina to ważny neuroprzekaźnik w naszym układzie nerwowym, przypisuje się jej pełnienie funkcji "przekaźnika przyjemności". Jej odpowiednie stężenie motywuje nas do działania, dodaje nam energii, poprawia samopoczucie. Możliwość badania stężenia dopaminy dała by lekarzom bardzo duże możliwości diagnostyczne naszego zdrowia.
Obserwacja kolonii bakterii w świetle UV na mytych i brudnych owocach i warzywach.
Balonowy tort z okazji jubileuszu Pikniku Naukowego.
Reaktor chemiczny do prowadzenia syntez leków.
Prasa do zagniatania pastylek.
Przygotowana na prasie pastylka.
A tak wygląda forma do zagniatania pastylek z proszków na wcześniej pokazanej prasie.
Urządzenie do badania twardości przygotowanych tabletek.
Dozownik płynów, na pikniku każdy mógł przygotować lek w ampułce.
Wiktor dozuje do ampułki porcję leku, ampułka zostanie zamknięta i później z takiej ampułki można będzie pobrać lek do iniekcji pacjentowi. Oczywiście tutaj to tylko zabawa wodą :)
Działający model sztucznego serca.
Pokazy prawidłowego mycia zębów.
Ze względu na kształt, kropla pełni funkcje dwuwypukłej soczewki sferycznej która sprawia, że promienie najpierw zbiegają się aby następnie się rozproszyć, wyświetlając obraz na ścianie. Działa to na podobnej zasadzie jak w kinie. Ponieważ mikroorganizmy w kropli znajdują się na przejściu tego światła odtwarzane są w gigantycznym rozmiarze.
Efekty załamania światła w wodzie o różnej gęstości. Na dnie znajduje się stężony roztwór soli, wyżej wlano czystą wodę dzięki czemu można obserwować jak załamuje się promień zielonego lasera.
Model światłowodu z bezbarwnej galaretki.
Dzięki tej galaretce można dokładnie zobaczyć jak promień światła lasera porusza się w prawdziwym światłowodzie.
Leśna apteka - kolejne stoisko naprawdę dużej ekipy Lasów Państwowych. Zaprezentowano zioła, soki i kosmetyki pochodzące z lasu.
Pokazane na początku drzewo magazynujące CO2 dzięki pomocy uczestników Pikniku, jak widać ludzie trochę drzewu pomogli.
Krzesło z dużą ilością gwoździ, niby niebezpieczne, ale znający zasady fizyki siadali na nim bez obaw.
